یکی از اهداف اولیه و مهم دربرپاسازی شبکه های کامپیوتری ،اشتراک منابع است . منابع موجود در کامپیوتر به دو گروه عمده منابع فیزیکی ( چاپگر) و منابع منطقی ( فایل ها ) تقسیم می گردند. پس از ایجاد یک شبکه می توان با توجه به بستر ایجاد شده عملیات متفاوتی را انجام داد :

اشتراک یک چاپگر به منظور استفاده توسط کامپیوترهای موجود در شبکه

استفاده از یک خط ارتباطی اینترنت توسط کامپیوترهای موجود در شبکه

اشتراک فایل ها ی اطلاعاتی با محتویات متفاوت

استفاده از بازیهای کامپیوتری که چندین کاربر بصورت همزمان می توانند از آن استفاده نمایند.

ارسال خروجی دستگاههائی نظیر دوربین های وب برای سایر کامپیوترهای موجود درشبکه

به منظور بر پا سازی یک شبکه کامپیوتری کوچک، می بایست مراحل زیر را دنبال نمود :

انتخاب تکنولوژی مورد نظر جهت استفاده در شبکه . اترنت به عنوان مهمترین تکنولوژی در این راستا مطرح است .

تهیه و نصب سخت افزارهای مربوطه. هر یک از کامپیوترهای موجود در شبکه می بایست دارای یک کارت شبکه باشند.در صورت استفاده از توپولوژی ستاره ( در حال حاضر متداولترین نوع توپولوژی است ) می بایست از یکدستگاه هاب و در موارد حرفه ای تر از یک دستگاه سوئیچ استفاده کرد . پس از نصب و پیکربندی هر یک از کارت های شبکه در کامپیوترهای مورد نظر ، با استفاده از کابل های مربوطه ( عموما" از کابل بهم تابیده Cat5 استفاده می گردد ) هر یک از کامپیوترها به هاب و یا سوئیچ متصل می گردند.

پیکربندی سیستم به منظور استفاده از منابع مشترک در سیستم : این مرحله( پیکربندی سیستم )، یکی از مراحل مهم در زمینه آماده سازی شبکه برای استفاده توسط کاربران است .در این مرحله می بایست عملیات زیر صورت پذیرد :

- نامگذاری کامپیوتر

- اشتراک فایل ها

- اشتراک چاپگر

- امنیت

- اشتراک خط اینترنت

در ادامه به بررسی نحوه انجام هر یک از عملیات فوق خواهیم پرداخت .

نامگذاری کامپیوتر

قبل از اینکه کامپیوتری به عنوان یکی از گره های شبکه مطرح گردد ، می بایست برای آن نام و یک گروه را مشخص کرد. هر یک از کامپیوترهای موجود در شبکه می بایست دارای یک نام منحصر بفرد و یک نام گروه یکسان باشند. برای مشخص نمودن نام کامپیوتر و گروه ، عملیات زیر را می بایست انجام داد.

مرحله اول : در کامپیوترهائی با سیستم عامل ویندوز 98 و یا میلینیوم ، موس را برروی Network Neighborhood ( موجود بر روی صفحه اصلی) قرارداده و کلید سمت راست موس را فعال نمائید.

مرحله دوم : گزینه Properties را از طریق منوی دستورات انتخاب نمائید. در ادامه پنجره Network Properties فعال می گردد.در پنجره فوق اطلاعاتی در رابطه با آدپتورهای شبکه و پروتکل های نصب شده بر روی کامپیوتر ، نمایش داده می شود.

مرحله سوم : پس از فعال شده پنجره اشاره شده ، گزینه Identification را انتخاب نمائید. در این حالت سه فیلد اطلاعاتی نمایش داده می شود.

مرحله چهارم : دراولین فیلد اطلاعاتی ، نام مورد نظر خود را برای کامپیوتر وارد نمائید. نام در نظر گرفته شده کاملا" انتخابی است و تنها محدودیت موجود ، تکراری نبودن آن است . سایر کامپیوترهای موجود در شبکه نباید از نام فوق استفاده کرده باشند.

مرحله پنجم : دردومین فیلد اطلاعاتی ، نام در نظر گرفته شده برای گروه را وارد نمائید. تمام کامپیوترهای موجود در شبکه که قصد به اشتراک گذاشتن منابع سخت افزاری و نرم افزاری بین خود را دارند ، می بایست دارای نام گروه مشابه و یکسان باشند.

اشتراک فایل و امنیت

یکی از مهمترین عملیات در هر شبکه کامپیوتری ، اشتراک فایل ها است . در سیستم هائی که از ویندوز 98 و یا میلینیوم استفاده می نمایند ، فرآیند فوق بسادگی انجام خواهد شد. پس از پیکربندی مناسب ، هر یک از کامپیوترهای موجود در شبکه قادر به اشتراک فایل بین خود خواهند بود. به منظور فعال نمودن ویژگی فوق در ابتدا می بایست از فعال شدن گزینه File and Printer Sharing مطمئن گردید. بدین منظور موس را برروی امکان Network Neighborhood ( موجود بر روی صفحه اصلی) قرارداده و کلید سمت راست موس را فعال نمائید.گزینه Properties را از طریق منوی دستورات انتخاب نمائید. در ادامه پنجره Network Properties فعال می گردد . در ادامه گزینه Configuration فعال و در بخش پایین پنجره فوق ، امکان Client for Microsoft Networks می بایست مشاهده گردد. زمانیکه کامپیوتری به عنوان یک سرویس گیرنده (Client) در شبکه ای مطرح باشد ، قادر به تبادل اطلاعاتی با سایر کامپیوترهای موجود در شبکه خواهد بود. زمانیکه عملیات مربوط به پیکربندی و تنظیم شبکه در ویندوزهای 98 و یا میلینیوم انجام می گیرد ، امکان اشاره شده بصورت اتوماتیک در سیستم اضافه خواهد گردید. در صورتی که امکان فوق بصورت اتوماتیک اضافه نشده باشد ، می توان با دنبال نمودن مراحل زیر ، آن را نصب نمود.

مرحله اول : گزینه Add را از طریق پنجره Network Properties انتخاب نمائید

مرحله دوم : گزینه Client را از لیست بنمایش در آمده انتخاب نمائید.

مرحله سوم : با فعال کردن گزینه Add لیستی از شرکت ها و تولید کنندگان متفاوت را در پانل سمت چپ مشاهده می نمائید.

مرحله چهارم : گزینه Microsoft را از طریق پانل سمت چپ انتخاب و در ادامه لیستی از نرم افزارهای سرویس گیرنده مایکروسافت در پانل سمت راست نمایش داده خوواهند شد.

مرحله پنجم : از لیست فوق ، گزینه Client for Microsoft Networks را انتخاب و دکمه OK را فعال نمائید. در ادامه سیستم عامل ویندوز تمام فایل های ضروری و مورد نیاز را بر روی کامپیوتر قرار خواهد داد( در این مرحله CD مربوط به ویندوز نیاز خواهد بود)

پس از نصب نرم افزارهای مورد نیاز ، می توان عملیات مربوط به اشتراک فایل ها را دنبال نمود. بدین منظور در پنجره اصلی ( Network ) شبکه مستفر شده و مراحل زیر را دنبال نمائید :

مرحله اول : دکمه مربوط به File and print sharing را فعال نمائید .

مرحله دوم : در این مرحله دو حق انتخاب وجود دارد. یکی برای اشتراک فایل ها و دیگری برای اشتراک چاپگر. با توجه به وضعیت موجود شبکه می توان یک و یا هر دو آیتم را انتخاب کرد.

مرحله سوم : پس از انتخاب هر یک از گزینه های مورد نظر ( فایل ، چاپگر ) ، یک Checkmark در کنار گزینهFile and print sharing فعال خواهد شد. با فعال نمودن دکمه OK پنجره مربوط به Sharing-options بسته خواهد شد.

مرحله چهارم : در ادامه امکان Access Control را از طریق پنجره Network انتخاب نمائید. به منظور کنترل ساده در رابطه با هویت افرادیکی می توانند از فایل ها استفاده نمایند ، گزینه Share-level Access Control را انتخاب نمائید.

مرحله پنجم : با فعال کردن دکمه OK ، پنجره Network بسته خواهد شد.

در ادامه می بایست فولدرهائی را که قصد به اشتراک گذاشتن آنها را دارید ، مشخص نمائید. با ایجاد فولدرهای دلخواه و استقرار فایل های مورد نظر درهر یک می توان یک انظباط اطلاعاتی از بعد ذخیره سازی را ایجاد کرد. برای به اشتراک گذاشتن یک فولدر ، بر روی فولدر فوق مستقر و کلید سمت راست موس را فعال نمائید . گزینه Sharing را از طریق منوی مربوطه انتخاب نمائید. در ادامه پنجره ای فعال می گردد که در آن امکان انتخاب چندین آیتم وجود دارد. مقدار پیش فرض برای Sharing بصورت Not Shared است . با تغییر مقدار گزینه فوق و تبدیل آن به Shared As می توان در فیلد اطلاعاتی Share Name ، نام دلخواه خود را برای فولدر به اشتراک گذاشته شده مشخص نمود. نام فوق می تواند با نام واقعی فولدر کاملا" متفاوت می باشد. در صورتی که قبلا" گزینه Share-level Access Control را انتخاب کرده باشید ، می بایست در ادامه سطح مورد نظر امنیتی (Access Type) را مشخص و برای آن یک رمز عبور را نیز مشخص نمود. دستیابی به روش Read-only بدین مفهوم است که هر کاربر قادر به دستیابی به فولدر از طریق شبکه بوده و صرفا" قادر به مشاهده و بازیابی فایل ها خواهد بود. این نوع کاربران قادر به استقرار فایل های جدید در فولدر و یا حذف و اصلاح فایل های موجود در فولدر نخواهند بود. در صورتی که روش دستیابی به فولدر ، Full access تعیین گردد ، کاربران قادر به مشاهده ، نوشتن ، ایجاد و حذف فایل در فولدر مورد نظر خواهند بود. با توجه به نوع رمز عبور می توان هر دو گزینه را بصورت شناور نیز استفاده نمود.

اشتراک چاپگر

به منظور اشتراک یک چاپگر در ابتدا می بایست از صحت عملیات اشاره شده خصوصا" فعال شدن File and Printer Sharing اطمینان حاصل کرد. در ادامه با دنبال نمودن مراحل زیر می توان برای به اشتراک گذاشتن یک چاپگر مراحل زیر را دنبال نمود.

مرحله اول : از طریق دکمه Start ، گزینه Setting و در ادامه Printers را انتخاب نمائید.در ادامه پنجره ای شامل لیستی از تمام چاپگرهای محلی نمایش داده خواهد شد.

مرحله دوم : موس را بر روی آیکون چاپگری که قصد به اشتراک گذاشتن آن را دارید ، قرار داده و کلید سمت راست موس را فعال و گزینه Sharing را انتخاب نمائید.

مرحله سوم : در ادامه پنجره Properties فعال می گردد. در فیلد اطلاعاتی Shared As نام دلخواه برای چاپگر ( به منظور اشتراک گذاشتن) را مشخص نمائید. در صورت تمایل یک رمز عبور نیز را در این مرحله مشخص نمود.

مرحله چهارم : با فعال کردن دکمه OK ، پنجره مربوطه بسته شده و چاپگر به اشتراک گذاشته شده است .

به منظور دستیابی به چاپگر به اشتراک گذاشته شده از طریق کامپیوترهای دیگر ، مراحل زیر را دنبال نمائید:

مرحله اول : پنجره مربوط به Printer را فعال نمائید.

مرحله دوم : ویزارد( برنامه کمکی ) Add a Printer را فعال نمائید.

مرحله سوم : گزینه Network Printer را انتخاب و دکمه OK را فعال نمائید.

مرحله چهارم : ویزارد مربوطه در ادامه لیستی از چاپگرهای به اشتراک گذاشته شده موجود بر روی شبکه را نمایش خواهد داد. در ادامه چاپگر مورد نظر را انتخاب و دکمه Next را فعال نمائید. در نهایت ویزارد مربوطه درایور مورد نظر را نصب خواهد کرد. ( در برخی حالات ممکن است نیاز به CD و یا دیسکت حاوی درایور چاپگر وجود داشته باشد )

اشتراک خط اینترنت

با توجه به رشد شبکه ها ی کوچک ، شرکت مایکروسافت از نسخه ویندوز 98CE به بعد امکانی با نام ICS)Internet Connection Sharing) را اضافه نموده است .با استفاده از ICS می توان یک کامپیوتر را که با استفاده از یکی از روش های رایج نظیر : مودم ، DSL ، ISDN و یا کابل به اینترنت متصل است ، به اشتراک گذاشت . ویندوز 98CE و سایر نسخه های ویندوز دارای یک ویزارد به منظور فعال کردن امکان فوق می باشند. عناصر نرم افزاری مورد نیاز ICS بصورت پیش فرض بر روی کامپیوتر نصب نمی گردند. توجه داشته باشید که امکان فوق صرفا" می بایست بر روی کامپیوتری که به اینترنت متصل است ، فعال گردد. برای فعال نمودن امکان فوق( بر روی کامپیوترهائی که از نسخه ویندوز 98CE استفاده می نمایند) می بایست مراحل زیر را دنبال کرد :

مرحله اول : از طریق Control Panel ، گزینهAdd/Remove Programs را انتخاب نمائید.

مرحله دوم : گزینه windows setup را انتخاب و در ادامه آیتم Internet Tools را انتخاب نمائید.

مرحله سوم : عنصر Internet Connection Sharing را انتخاب نمائید. در ادامه کلید Next را فعال نمائید. در صورتی که ICS پیکربندی نشده باشد ، برنامه کمکی ( ویزارد) مربوط به ICS فعال و در ادامه می توان عملیات پیکربندی لازم را انجام داد.

مرحله چهارم : پس از اخذ اطلاعات ضروری در رابطه با کامپیوتری که ICS بر روی آن فعال شده است ، ویزارد مربوطه نیاز به یک عدد دیسکت خواهد داشت . از اطلاعات ذخیره شده بر روی دیسکت فوق به منظور پیکربندی سایر کامپیوترهای موجود در شبکه که تمایل به استفاده از سرویس ICS را داشته باشند استفاده می گردد.

مراحل فعال نمودن سرویس ICS در کامپیوترهائی که از ویندوز 2000 و یا XP استفاده می نمایند بمراتب راحت تر از مراحل گفته شده فوق است .در این راستا پس از ایجاد یک Dial-up ، با انتخاب آن و فعال کردن کلید سمت راست ، گزینه Properties را انتخاب نمائید. در ادامه پنجره Dial-up Connection properties نمایش داده می شود.

برای اشتراک خطی ارتباط گزینه "Sharing" را انتخاب نمائید. در ادامه گزینه "Enable internet connection sharing for this connection" را انتخاب و سایر موارد و عملیات مورد نیاز بصورت اتوماتیک انجام خواهد شد.