آشنایی به زبان پاسکال

 برای انجام کارهای مفید با کامپیوتر باید برنامه ای برای آن نوشته شود.برنامه ها معمولاً تحت یک زبان برنامه نویسی ، مثل پاسکال یا C++  یا دلفی و.... نوشته می شوند.به همین منظور در این وبلاگ سعی می کنم مطالبی را نه به عنوان آموزش بلکه جهت یادگیری بهتر زبان های برنامه نویسی در اختیار شما قرار دهم. 

مقدمه

هر زبان برنامه نویسی به مجموعه ای از علائم و قواعد گفته می شود که امکان ارتباط با کامپیوتر را جهت انجام کاری فراهم میکند.

 در حالت کلی زبان های ببرنامه نویسی را به سه دسته زیر تقسیم میکنند:

»-زبانهای سطح بالا

»-زبانهای سطح پایین

»-زبانهای سطح میانی

متداولترین زبانهای سطح بالا عبارتند از: PL/1,FORTRAN,Pascal,Basic,cobol

اسمبلی یکی از انواع زبانهای سطح پایین می باشد.زبان سطح میانی ، زبان ما بین سطح بالا و پایین هست که همانند زبان سطح بالا نیاز به کامپایلر برای ترجمه دارد.

و اما پاسکال.....

اجزای تشکیل دهنده:

1-     کلمات ذخیره شده(reserved words)

2-     شناسه ها(identifier)

کلمات ذخیره شده،کلماتی هستند که مترجم زبان پاسکال آنها را میشناسد و برایش مهنای خاصی دارند . این کلمات توسط برنامه نویس قابل افزایش یا تغییر نمی باشد وفقط برنامه نویس می تواند از آنها در حین نوشتن برنامه از استفاده کند.

این کلمات ذخیره شده در پاسکال عبارتند از:

Shr                    mod                          exports                       and                

Asm                  file                            nil                              string

Array                for                             not                             then

Begin                function                    object                         to

Case                  goto                          of                                type

Concat               if                              or                                shl

Constructor       implementation        packed                        until

Destructor         in                              procedure                   uses

Div                   inherited                    program                      var

Do                    inline                         record                          with

Downto             interface                   repeat                          while

Xor                    else                          label                            set

End                    library                    

 

در پاسکال فقط 51 کلمه ذخیره شده وجود دارد که در مقایسه 159 کلمه بیسیک قابل توجه است. 

شناسه ها که آن را با id نمایش خواهیم داد در پاسکال برای نامگذاری ثابتها، تایپها، پروسیجرها ، تابع هاو همچنینیونیت مورد استفاده قرار می گیرد.دو نوع  id وجود دارد که یکی استاندارد ودیگری غیر استاندارد میباشند. Read و  write که در زبان پاسکال معنای خاصی دارند از نوع استاندارد و آنهایی که کاربر تعیین می کند غیر استاندارد اصطلاحاً گفته می شود.

طول id از 1 تا 63 کارکتر است و اگر طول آن بیشتر از 63 کارکتر باشد فقط 63 کارکتر اول در نظر گرفته میشود.اسامی شناسه های غیر استاندارد از قوانین زیر پیروی می کنند:

1.حروف a-z و A-Z

2.ارقام 0-9

3.کارکتر اول نباید رقم باشد.

4.از کامات ذخیره شده نمی توان استفاده نمود.

5.از جای خالی(Space) نمی توان بین حروف استفاده کرد.

6.از علامتunder line ( _ ) بین حروف می توان استفاده کرد.

ساختار برنامه در زبان پاسکال

الف)- عنوان برنامه (program heading)

  ب)قسمت تعاریف برنامه

  ج)قسمت دستورالعمل ها

ساختار کلی برنامه در پاسکال به صورت زیر می باشد

 

;(پارامترها) اسم برنامه program  

تعاریف

.

.

Begin

دستورات

.

.

End.

نکته: هر دستور در پاسکال به( ; )  ختم می شود.

  

خروجی در پاسکال (Output)

پس از اجرای دستوری، کامپیوتر باید نتایج را به ما بدهد.پس هر کامپیوتر باید دستگاه خروجی داشته باشد.این دستگاهها را معمولا دستگاههای خروجی(Output Device) می گویند.

-                          Monitor

-                          Printer

-                          Terminale

-                          Plotter

نمونه ای از دستگاههای خروجی می باشند.

دستورwriteln در پاسکال این عمل را انجام داده و آنچه را که ما می خواهیم برای ما در خروجی چاپ می کند.تنها کافی است همانند مثال زیر عبارتی که می خواهیم چاپ شود بین 2 کوتیشـــن قرار بگیرد.

به مثال وخ روجی آن توجه فرمایید..

Program print(Output);

Begin

Writeln( ' Pascal ');

Witeln('computerkangavar');

Writeln( behnam );

End.

خروجی برنامه زیر بدین صورت است. آیا می دانید چرا؟

Pascal

computerkangavar